Ukratko

Delatnost Službe za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju jeste rehabilitacija bolesnika kao integralni deo lečenja brojnih respiratornih oboljenja, fizikalna terapija i rehabilitacija svih stanja nakon povreda, preloma, operacija i cerebrovaskularnih inzulta.

Služba je prostorno i tehnički savremeno koncipirana i opremljena tako da u potpunosti zadovoljava sve potrebe kako ležećih tako i ambulantnih bolesnika. Poseduje salu za izvođenje grupnog programa respiratorne rehabilitacije, kao i posebne prostorije za inhalacije, posturalnu drenažu i specifične procedure kao što su elektroterapija, magnetna, laserska i ultrazvučna terapija.

U Službi se sprovodi bolnička i ambulantna fizikalna terapija po preporuci ordinirajućeg pulmologa, kod bolesti kao što su: astma, hronična opstruktivna bolest pluća (HOPB), upala plućne maramice, hronične gnojne infekcije disajnih puteva i pluća (bronhitis, bronhiektazije, pneumonija, apsces pluća), primarna plućna hipertenzija, intersticijumske bolesti pluća, preoperativna priprema bolesnika za operacije na grudnom košu i plućima(najčešće zbog karcinoma pluća), kao i postoperativni tretman operisanih. 

Opširnije

Rehabilitacija se široko primenjivala i primenjuje se kao neophodni, integralni deo savremenog lečenja u nizu medicinskih disciplina kao što su ortopedija, neurologija i dr. Što se tiče primene rehabilitacije u internoj medicini-ona je nešto novijeg datuma. U istorijatu respiratorne rehabilitacije moramo napomenuti da prvi opisi vežbi disanja datiraju 2500 godina p. n. e. , a da prva imena koja se navode u literaturi vezana za respiratornu rehabilitaciju jesu terapeut Tisot (1781. g.) i terapeutkinja Vinfred Linton koja je 1934.g. u Londonu u jednoj bolnici započela „lokalizovane vežbe disanja“ kod operisanih pacijenata.

Danas postoji sve veća potreba za uvodjenjem organizovane respiratorne rehabilitacije u lečenju bolesti kao što su HOBP (hronična opstruktivna bolest pluća), bronhijalna astma ali nažalost i karcinom pluća, jer nagli i stalni porast broja obolelih, kao i sve češće obolevanje u najproduktivnijim godinama života dovode do preranog invaliditeta I smrtnog ishoda kod obolelih.

Glavni ciljevi respiratorne rehabilitacije jesu da dovede do redukcije simptoma bolesti, da povrati najveću moguću funkcionalnu sposobnost, da poboljša prolaznost disajnih puteva i smanji stepen njihove opstrukcije otklanjanjem nagomilanog sekreta, da obuči bolesnika pravilnom disanju i na taj način omogući što bolju i ravnomerniju ventilaciju svih delova pluća, da smanji mišićni rad potreban za disanje odn. cenu disanja, da poboljša kvalitet života pacijenata i da poveća i fizičku i emocionalnu participaciju pacijenata u svakodnevnom životu, odnosno da obezbedi što bolju i bržu socijalnu reintegraciju. Da bi postigla ovo respiratorna rehabilitacija mora da obuhvati bavljenje i ne-plućnim problemima, u koje uključujemo progresivnu redukciju kondicije, relativnu socijalnu izolaciju, promene raspoloženja(najčešće depresija), gubitak mišićne mase i gubitak na telesnoj težini. Ona u sebi sadrži dva osnovna postulata: zahteva aktivno učešće bolesnika u lečenju i drugo zahteva timski rad lekara, fizioterapeuta i medicinskih sestara.

Pacijenti sa različitim hroničnim plućnim bolestima ostvaruju benefit od programa respiratorne rehabilitacije, koji u sebe obavezno uključuje i fizički aerobni tretning. Ti benefiti su u smislu povećanja kapaciteta za vežbanje i u smislu redukcije simptoma otezanog disanja, gusenja i zamora koje ovi pacijenti navode kao najznačajnije simptome koji ih ograničavaju u svakodnevnom životu. Ispitivanjem je utvrdjeno da se poboljšanje ovih parametara javlja nakon sprovodjenja programa respiratorne rehabilitacije bez obzira da li se on odigrava u bolnici, ambulanti ili kod kuće. Idelano bi bilo da program rehabilitacije ovih pacijenata obuhvati vežbe disanja, fizički trening, nutritivno savetovanje, edukaciju i psihosocijalnu podršku-a preporučuje se da se odredjeni parametri prate na početku i po završetku rehabilitacije kako bi uvideli šta smo postigli i koliko smo napredovali.

Osobe koje boluju od različitih hroničnih bolesti pluća najčešće imaju neke zajedničke simptome bolesti, uključujući kašljanje, povećanu produkciju sputuma i rekurentne bronhitise. Ipak simptom nedostatka vazduha je daleko najčešći razlog njihovog javljanja lekaru. Kako bolest napreduje ovi pacijenti počinju da primećuju da neke aktivnosti koje su ranije radili rutinski, sada iziskuju veći napor i dovode do osećaja nedostatka vazduha. Kao posledica ovoga dolazi do pojave izbegavanja u početku pojedinih, a kasnije i sve većeg broja aktivnosti što neumitno vodi brzom dekondicioniranju organizma, a posledično i njihovoj manje ili više izraženoj vezanosti za postelju. Dekondicioniranje je proces koji se javlja kada nedostatak vazduha počne da limitira fizičke aktivnosti pacijenta, vodeći ka gubitku mišićne snage i kardijalne funkcije.

Kako bismo izbegli ove krajnje stadijume psihofizičke i socijalne izolovanosti pacijenata, sa respiratornom rehabilitacijom treba krenuti šo pre, vrlo brzo veća nakon samog postavljanja dijagnoze.

Procedure u službi

U našoj službi prema najnovijim standardima i principima dobre kliničke prakse sprovode se sledeće procedure:

• Inhalacije najsavremenijim inhalatorima, koji rade na principu komprimovanog vazduha ili ultrazvučnog raspršivanja lekovitih čestica. Rastvori koji se inhaliraju mogu biti sobne temperature ili zagrejani, mogu se udisati pod povišenim pritiskom ili uz dodatak kiseonika prema potrebi.

• Položajna drenaža vrši se kod hospitalizovanih bolesnika koji se leče od bronhitisa, pneumonije, apscesa i bronhiektazija, u posebnoj prostoriji, koja je opremljena oscilatornim krevetom.

• Manuelna i vibraciona masaža sprovodi se u cilju smanjivanja spazma (grča) mišića koji se koriste pri disanju.

• Vežbe relaksacije primenjuju se najčešće kod pacijenata obolelih od astme i podrazumevaju rad u grupi.

• Vežbe disanja jedna su od najvažnijih metoda u lečenju pacijenata sa hroničnim plućnim bolestima (bronhitis, emfizem, cistična fibroza, pleuritis).

• Vežbe snage koriste se za jačanje mišića gornjih i donjih ekstremiteta; sprovode se grupno, kod pacijenata sa HOBP, bronhijalnom astmom, kod intersticijskih bolesti pluća, plućne arterijske hipertenzije, kao i u preoperativnoj pripremi.

• Bihevioralna terapija predstavlja skup vežbi koje se izvode pojedinačno ili grupno kod bolesnika sa astmom, HOPB-om, primarnom plućnom hipertenzijom, intersticijumskim bolestima pluća.

• Biostimulacija laserima niske snage i magnetoterapija sprovode se kod pacijenata sa opstruktivnim bolestima (astma, HOBP).

Sprovodi se i fizikalna terapija ostalih navedenih stanja kod kojih se, prema indikaciji fizijatra Službe, primenjuje: kineziterapija, elektroterapija, magnetoterapija, laseroterapija i ultrazvučna terapija

Detaljne informacije mogu se dobiti radnim danom na telefon 021/480-53-58.